16 listopada odbył się Dzień Patrona w Gimnazjum im. Powstańców Styczniowych w Rossoszu. Uroczystości rozpoczęły się z samego rana na Starym Cmentarzu, gdzie uczniowie złożyli wieńce i zapalili znicze na grobie poległych powstańców. Następnie w szkole odbyła się uroczysta akademia oraz ślubowanie klas I. Wśród gości nie zabrakło władz gminy z wójtem Kazimierzem Weremkowiczem na czele, dyrektorów instytucji i przedstawicieli środowisk.
FILM – Biper TV – Dzień Patrona w Gimnazjum w Rossoszu
Edyta Gawryszuk, dyrektor Gimnazjum w Rossoszu
Radio Biper: W którym miejscu w Rossoszu w tym momencie się znajdujemy?
Edyta Gawryszuk: Znajdujemy się w najstarszej części Rossosza, na zabytkowym cmentarzu katolicko-unickim, przy grobie powstańców styczniowych.
RB: Przed momentem miałem okazję obserwować jak hołd powstańcom składają uczniowie gimnazjum w Rossoszu. To już tradycja tutaj?
EG: Tak, tradycja, która się chlubimy. Od 2003 roku nosimy imię powstańców styczniowych i od 2003 roku zajmujemy się tą mogiłą, opiekujemy się grobem powstańców. Jednocześnie każdego roku składamy im hołd w dniu bitwy, która rozegrała się w naszej miejscowości.
RB: Możemy parę słów właśnie o tym powiedzieć? Co sprawiło, że jesteśmy tutaj akurat i ten grób tych powstańców taki symboliczny się tutaj znajduje? Jak do tego doszło?
EG: Nie jest to grób symboliczny. Jest to mogiła prawdziwa, w której spoczywa 14 powstańców poległych w bitwie w Rossoszu, która miała miejsce 16 listopada 1863 roku. Powstańcy zostali pochowani w tajemnicy przez lokalną ludność, po zwycięskiej bitwie z przeważającymi oddziałami wroga, którym byli moskale. Dowódcami zwycięskiej bitwy byli Karol Krysiński i Bogusław Ejtminowicz. To im zawdzięczamy wolność, to im zawdzięczamy to, że możemy dziś tu być. Jesteśmy dumni z tego, że dane nam było nosić imię powstańców styczniowych. Imię, które zostało wybrane w plebiscycie przez uczniów, nauczycieli, jak również mieszkańców naszej miejscowości. I ta idea, idea kuźni patriotyzmu przyświeca nam od 12 lat.
Kazimierz Weremkowicz wójt Rossosza
Radio Biper: Witam pana w pana gminie, w zespole szkół. Jesteśmy w gimnazjum w Rossoszu. Za nami akademia, uroczystość ku czci patrona, ku czci powstańców styczniowych. I o to zapytam. Rossosz to taka miejscowość, taka gmina, gdzie ten patriotyzm już z dziada pradziada istniał i istnieje. Tutaj tych pomników walk jest bardzo dużo
Kazimierz Weremkowicz: Tak, takim najwcześniejszym pomnikiem jest pomnik powstańców styczniowych. Tutaj była bitwa 16 listopada 1863 roku, zginęło 13 powstańców. Była to dosyć duża bitwa, jedna z licznych w powstaniu styczniowym, ale na tyle ważna, że Rossosz w wyniku powstania styczniowego stracił prawa miejskie, przestał być miastem, stał się wsią.
RB: Jak w tym momencie wygląda patriotyzm w gminie Rossosz? Jakie imprezy, wydarzenia zaproponowaliście swoim mieszkańcom? Dzisiaj jesteśmy w szkole, tutaj akurat wykazują się uczniowie. A jak wyglądał dzień 11 listopada w gminie?
KW: W dniu 11 listopada odbyła się msza święta w intencji ojczyzny, zresztą co roku taką mszę ksiądz proboszcz sprawuje. Później w godzinach popołudniowych odbyła się część artystyczna w gminnym ośrodku kultury z udziałem uczniów szkoły podstawowej. Ten patriotyzm oprócz udziału w powstaniu styczniowym objawiał się też dużą działalnością batalionów chłopskich w okresie II wojny światowej.
Tutaj w pobliskich lasach była szkoła podchorążych batalionów chłopskich, gdzie wiele osób z naszej gminy było absolwentami tej szkoły. Jeszcze jeden absolwent zresztą żyje do dzisiaj. Tak więc, oprócz tego, że były działania związane z walką, też była myśl, żeby w jakiś sposób szkolić kadry batalionów chłopskich. Bataliony chłopskie miały dobre kadry. Jeżeli chodzi o dowództwo, miały dużo żołnierzy szeregowych, natomiast nie miały średniego szczebla dowodzenia. Tutaj brakowało, w związku z tym pojawiła się idea założenia tej szkoły i myślę, że to też miało sens i wymiar patriotyczny, nie tylko jakiegoś zrywu działania takiego bez przygotowania, ale też było to działanie zakrojone na szeroką skalę. Zresztą szkoła podstawowa jest imieniem Stefana Skoczylasa, dowódcy tej szkoły i również co roku są uroczystości związane z dniem patrona szkoły.
materiał: Rossosz gmina
temat: Gimnazjum im. Powstańców Styczniowych w Rossoszu
tekst: Marta Gzara / Leszek Niedaleki Radio Biper
film: Małgorzata Mieńko Radio Biper
zdjęcia i opracowanie: Gwalbert Krzewicki Radio Biper